ĆWIK

Ogólna liczba: 4624

Kobiety: 2288

Mężczyźni: 2336

Ranga: 1028

Województwa
  1. MAŁOPOLSKIE / 980
  2. PODKARPACKIE / 597
  3. LUBELSKIE / 507
  4. ŚLĄSKIE / 462
  5. MAZOWIECKIE / 423
  6. DOLNOŚLĄSKIE / 358
  7. ŚWIĘTOKRZYSKIE / 323
  8. KUJAWSKO-POMORSKIE / 211
  9. WIELKOPOLSKIE / 205
  10. POMORSKIE / 135
  11. ZACHODNIOPOMORSKIE / 114
  12. WARMIŃSKO-MAZURSKIE / 86
  13. LUBUSKIE / 85
  14. OPOLSKIE / 64
  15. ŁÓDZKIE / 51
  16. PODLASKIE / 23
Powiaty:
  1. DĘBICKI / 267
  2. LIMANOWSKI / 204
  3. KRAKÓW / 188
  4. OSTROWIECKI / 188
  5. BOCHEŃSKI / 162
  6. OLKUSKI / 149
  7. ZAMOJSKI / 117
  8. M.ST.WARSZAWA / 117
  9. BIŁGORAJSKI / 92
  10. WYSZKOWSKI / 89
  11. BOLESŁAWIECKI / 85
  12. ZAMOŚĆ / 83
  13. BYDGOSZCZ / 70
  14. JAWORZNO / 69
  15. JAROSŁAWSKI / 66
  16. KRAŚNICKI / 62
Gminy:
  1. M. KRAKÓW / 188
  2. LIMANOWA / 178
  3. OLKUSZ / 126
  4. DĘBICA / 116
  5. BOCHNIA / 87
  6. M. ZAMOŚĆ / 83
  7. CZARNA / 79
  8. WAŚNIÓW / 75
  9. M. BYDGOSZCZ / 70
  10. M. JAWORZNO / 69
  11. OSTROWIEC ŚWIĘTOKRZYSKI / 68
  12. ŻYRAKÓW / 55
  13. M. TARNÓW / 49
  14. ZAMOŚĆ / 49
  15. BOLESŁAWIEC / 48
  16. RZĄŚNIK / 45

forma żeńska równa formalnie męskiej: Ćwik

forma żeńska z sufiksem –owa, -ina/-yna: Ćwikowa

forma żeńska z sufiksem –ówna, -anka: Ćwikówna

komentarz: Formant -owa tworzy nazwiska odmężowskie, zaś formant -ówna odojcowskie. Obecnie nazwiska w takim kształcie kobiety używają zwyczajowo.

  • Present(e) ... Alberto dicto Cwic 1397 SSNO I 446
  • Per Albertum Czwyk 1400/1401 SSNO I 446
  • Ćwik 1536, XVII, XVIII AntrP I 344
  • Cwik 1708 NOles 34
  • Ćwik XX RymNPol I 121

  • od wyrazu pospolitego
    • przezwiskowe
      Ćwik, od ap. stp. ćwik 'tresowany ptak myśliwski; także: 'człowiek doświadczony, chytry' Sstp, SXVI, ze śrwniem. dial. zwick NAp .

  • niederywowane
  • Ćwik

Nazwiska motywowane przezwiskami charakteryzującymi stanowią najliczniejszą grupę polskich nazwisk. W funkcji przezwiska, później spetryfikowanego w nazwisko, mógł wystąpić niemal każdy wyraz pospolity mający samodzielne znaczenie. Mogła tu działać kreacja metaforyczna, metonimiczna, za pomocą epitetu oraz charakterystyki poprzez zawód, stanowisko, pełnioną funkcję. Współczesne nazwiska odapelatywne od charakteryzujących przezwisk różnią się brakiem ekspresywności. Są one jednak dowodem na stosunki międzyludzkie, obserwację świata zewnętrznego i innych ludzi. Podstawę nominacji stanowiło porównanie człowieka do zwierząt, roślin, przedmiotów oraz charakterystyka odnosząca się do cech fizycznych, wyglądu, zachowania nazywanego. Wykorzystywane w tym procesie były apelatywy rzeczownikowe i przymiotnikowe najczęściej o negatywnym znaczeniu desygnacyjnym lub konotacyjnym, rzadziej – o znaczeniu pozytywnym. Są wśród tego typu nazwisk takie, które są formalnie równe wyrazom pospolitym – tworzone są w drodze onimizacji na płaszczyźnie przezwisk i przenoszone do kategorii nazwisk. Są też twory derywowane sufiksalnie oraz derywaty paradygmatyczne. Nie zawsze możliwe jest ustalenie podstawy i formantu – nazwiska mogą być wieloznaczne semantycznie i strukturalnie. Do tej grupy należą też nazwiska wskazujące na wykonywany zawód, stanowisko, godność, pełnioną funkcję. Od nazwisk od charakteryzujących przezwisk różni je brak przezwiskowości i ekspresji – tu odwoływano się bezpośrednio do znaczenia motywującego leksemu. Mamy więc przejście od deskrypcji określonej niepełnej do nazwiska, czyli np. ktoś był kowalem i nazywa się Kowal. Stawia to takie nazwiska w strefie przejściowej między apelatywem a nazwą własną. Proces ich powstawania opierał się na deskrypcji lub metonimii. Stosunkowo późno przezwiska charakteryzujące uległy petryfikacji w nazwiska. Przyjmuje się, ze dokonało się to najwcześniej w XVIII wieku. Stereotypowo nazwiska te nazywa się chłopskimi, gdyż najliczniej występowały w tej dawnej warstwie społecznej. W innych warstwach społecznych często podlegały „ulepszaniu” przez dodanie sufiksu –ski (i jego rozszerzeń) lub –icz (i jego rozszerzeń). Poza granicami Polski w formie adaptacji graficznej Cwik (bez znaku diakrytycznego).

  • K. Rymut, Nazwiska Polaków. Słownik historyczno-etymologiczny / rok: 1999/ tom: I
  • Słownik staropolskich nazw osobowych / rok: 1965/ tom: I
  • Antroponimia Polski od XVI do końca XVIII wieku / rok: 2007/ tom: I