FALKOWSKI

Ogólna liczba: 8224

Kobiety: 4183

Mężczyźni: 4041

Ranga: 475

Województwa
  1. PODLASKIE / 1812
  2. MAZOWIECKIE / 1437
  3. KUJAWSKO-POMORSKIE / 1281
  4. WARMIŃSKO-MAZURSKIE / 780
  5. POMORSKIE / 680
  6. DOLNOŚLĄSKIE / 502
  7. ZACHODNIOPOMORSKIE / 431
  8. ŚLĄSKIE / 331
  9. WIELKOPOLSKIE / 244
  10. ŁÓDZKIE / 173
  11. MAŁOPOLSKIE / 171
  12. LUBUSKIE / 128
  13. LUBELSKIE / 117
  14. OPOLSKIE / 66
  15. PODKARPACKIE / 48
  16. ŚWIĘTOKRZYSKIE / 23
Powiaty:
  1. BIELSKI / 572
  2. M.ST.WARSZAWA / 515
  3. BIAŁYSTOK / 457
  4. BIAŁOSTOCKI / 401
  5. TORUŃ / 208
  6. LIPNOWSKI / 164
  7. GDAŃSK / 144
  8. IŁAWSKI / 140
  9. WROCŁAW / 132
  10. WYSOKOMAZOWIECKI / 116
  11. SZCZECIN / 115
  12. GRUDZIĄDZ / 113
  13. BYDGOSZCZ / 102
  14. ŁÓDŹ / 99
  15. KWIDZYŃSKI / 92
  16. WEJHEROWSKI / 92
Gminy:
  1. M. BIAŁYSTOK / 457
  2. WYSZKI / 301
  3. ŁAPY / 224
  4. M. TORUŃ / 208
  5. BIELSK PODLASKI / 156
  6. M. GDAŃSK / 144
  7. M. SZCZECIN / 115
  8. IŁAWA / 115
  9. M. GRUDZIĄDZ / 113
  10. M. BYDGOSZCZ / 102
  11. LIPNO / 101
  12. BRAŃSK / 91
  13. M. WŁOCŁAWEK / 86
  14. M. ELBLĄG / 74
  15. BIELANY / 74
  16. M. PŁOCK / 72

forma żeńska równa formalnie męskiej: Falkowski

forma żeńska z formantem paradygmatycznym -a: Falkowska

forma żeńska z sufiksem –ówna, -anka: Falkowszczanka

komentarz: Od nazwisk na -ski tworzono także nazwy córek z sufiksem -anka, być może po to, aby odróżniać nazwy żon od nazw córek.

  • Present(e) ... Nicolao Falcowski 1392 SSNO I 357
  • (fem.) Halska Falcowska ... de Langanow 1400 SSNO II 26
  • Coram judice Petro Falcowsky 1419 SSNO I 357
  • Falkowski 1448 RymNPol I 88
  • Falkowska 1681 AntrP I 474
  • Falkowszczanka 1741 AntrP I 474
  • Honesti Jacobi Falkowski 1750 NBrań 186
  • Falkowski 1808 GórPow 62
  • Falkowsky 1819 GórPow 62
  • Falkowski 1901 GórPow 62

  • od nazwy własnej
    • odmiejscowe
      Falkow-ski, od n. m. Falki, biał., gm. Wyszki, Falkowa, d. Falkowice, wieś, dziś cz. Nowego Sącza, nowosąd., Falkowa, tarn., gm. Ciężkowice, Falków, zamoj., gm. Rachanie, Chwałkowice, Falkowice, koniń., gm. Strzałkowo

  • derywowane
    • z sufiksem
      Falk-owski < n. m. Falki lub Falkow-ski < n. m. typu Falkowa, Falkowice (po skróceniu podstawy); suf. -ski pierwotnie wskazywał na pochodzenie z danej miejscowości lub jej posiadanie

Falke, Fałkowski, Chwalikowski, Chwałkowski

Falke jest urzędowym hitlerowskim zniemczeniem nazwiska Falkowski z Powiśla. Nazwisko Falke ma 8 nosicieli, może być nazwiskiem niemieckim od Falke 'sokół' lub odmianką nazwiska Chwalkowski, tu z uproszczeniem nagłosowej grupy Chw- > F-. Warianty wskazują na wahania podstawowej nazwy miejscowej. Wariant Fałkowski (255 nosicieli, głównie w woj. kujawsko-pomorskim i warmińsko-mazurskim), z -ł- w miejsce -l-, jest raczej pierwotny i wiązać go można z n. m. Fałkowice (2 miejscowości w Polsce), Fałkowo, Fałków. Postać Chwalikowski nie występuje współcześnie w Polsce. Nazwisko Chwałkowski, znacznie rzadsze (76 nosicieli), występuje głównie na terenie Wielkopolski (na tym obszarze brak jest przejścia chw-> f-).

Nazwiska motywowane nazwami miejscowymi wyrażają stosunki własnościowe lub przestrzenne nazywanej osoby i miejscowości. Cechą charakterystyczną tych nazwisk jest sufiks –ski i jego rozszerzenia –ewski, -owski, -eński, -iński-yński itp. Nielicznie występują nazwiska z przymiotnikowym sufiksem –ny motywowane przez wyrażenia przyimkowe sytuujące np. gospodarstwo w terenie (typ Konieczny, Zadrożny). Sporadycznie spotyka się nazwiska formalnie równe nazwom geograficznym (typu Wisła) stanowiące przeniesienie z płaszczyzny toponimicznej do antroponimicznej bez dodatkowych wykładników formalnych. Stosunkowo nieliczna grupe tworzą nazwiska motywowane nazwami miejscowymi na –sk, -sko, w których funkcję formantu pełni końcówka fleksyjna (typ Buski). Nazwiska odmiejscowe wywodzą się z deskrypcji określonych informujących skąd pochodzi dany człowiek, a więc wyrażających relacje przynależności lub własności do posiadanej lub zamieszkiwanej miejscowości, np. Zawist de Camyn. Przekształciły się one w konstrukcje syntetyczne: 1) Zawist de Camyn > Zawist Kamiński; 2) Zawist de Camyn > Zawist Kamień. Utraciły one równocześnie element opisowy, a na plan pierwszy wysunęła się funkcja identyfikowania jednostki. W dawnej Polsce syntetyczne formacje na –ski najliczniejsze były w warstwie szlacheckiej. Najszybciej też uległy stabilizacji, zyskały wyznaczniki nazwiskowości (stałość, rodzinność), a także zyskały prestiż „dobrego” nazwiska, stały się modelem strukturalnym, na wzór którego tworzono nazwiska od podstaw imiennych (np. Adamski) i apelatywnych (np. Nawrocki). Zapisy Falkowski poza granicami Polski mogą w części odnosić się do nazwiska Fałkowski.

  • K. Rymut, Nazwiska Polaków. Słownik historyczno-etymologiczny / rok: 1999/ tom: I
  • Słownik staropolskich nazw osobowych / rok: 1965/ tom: I
  • Górnowicz, H., Słownuk nazwisk mieszkańców Powiśla Gdańskiego / rok: 1992
  • Słownik staropolskich nazw osobowych / rok: 1968/ tom: II
  • P. Złotkowski, Antroponimia historyczna mieszczan i chłopów Brańska i okolic w ujęciu statycznym i dynamicznym / rok: 2017