NIEDŹWIEDŹ

forma żeńska równa formalnie męskiej: Niedźwiedź

forma żeńska z sufiksem –owa, -ina/-yna: Niedźwiedziowa

forma żeńska z sufiksem –ówna, -anka: Niedźwiedziówna

inne: Niedźwiedzionka (forma gwarowa)

komentarz: Formant -owa tworzy nazwiska odmężowskie, zaś formant -ówna odojcowskie. Obecnie nazwiska w takim kształcie kobiety używają zwyczajowo. Natomiast nazwiska odojcowskie z formantem -onka znane są w języku mówionym.

• Niedźwiedź, Niedźwiedz, Niedźwieć, Niedzwedz, Nedźwiedź, Nedwed, Miedźwiedź, Miedzwiedz, Miedwiedź, Miedwied, Medźwiedź, Medwid RymNPol II 150
• (Kmetho) Iohannes dictus Nedzwedz, nunc in Borzinow 1397 SSNO III 470
• Paulo dicto Medzuec de Sluszewo ... Paulum Nyedzwedz de Slusewo 1429 SSNO III 470
• Yan Nyeczwyecz, carnifex (de Cracovia) 1489 SSNO III 470
• Baltasar Niedzwiedz, tabernator de Casimiria 1532 AntrP III 147
• Per providum Albertum Niedzwiedz, proconsulem (Bidgostiensem) 1643 AntrP III 147
• Laurento Niedzwiedz 1679 NOles 90
• Anna Niedźwiedziowa (de Łomna) 1703 AntrP III 147
• Część Długoszyna, do wsi Szczakowy należąca ... komornik(-) ... Józef Niedzwiedz 1789 AntrP III 147
• Agnes Niedźwiedzionka (de Wadowice) 1795 AntrP III 147

• od wyrazu pospolitego
  • przezwiskowe
    Niedźwiedź, od ap. niedźwiedź, stp. miedźwiedź 'zwierzę drapieżne' Sstp, także 'rodzaj grzyba niejadalnego; rodzaj gry' por. NAp

• niederywowane
Niedźwiedź

Niedźwiedz, Niedźwieć, Niedzwedz, Nedźwiedź, Nedwed, Miedźwiedź, Miedzwiedz, Miedwiedź, Miedwied, Medźwiedź, Medwid

Warianty z początkowym M- to odmianki starsze, pierwotne (por. stp. miedźwiedź 'jedzący miód', później ze względów fonetycznych 'niedźwiedź'); warianty z brakiem miękkości pod wpływem obcym, zwłaszcza na wschodzie, lub gwarowe. W zapisach obcojęzycznych także wariant z brakiem miękkości ze względu na brak takiego znaku w alfabecie

• Francja / liczba wystąpień: 226 / źródło: http://www.journaldesfemmes.com/nom-de-famille
• Niemcy / liczba wystąpień: 216 / źródło: http://legacy.stoepel.net/en/Default.aspx
• USA / liczba wystąpień: 152 / źródło: http://www.britishsurnames.co.uk/
• Norwegia / liczba wystąpień: 10 / źródło:
• Australia / liczba wystąpień: 9 / źródło: http://www.britishsurnames.co.uk/
• Hiszpania / liczba wystąpień: 7 / źródło: http://www.ine.es/
• Austria / liczba wystąpień: 5 / źródło: http://www.verwandt.at
• Szwecja / liczba wystąpień: 3 / źródło: https://www.scb.se/en/finding-statistics/sverige-i-siffror/namesearch/Search/?nameSearchInput=Niedzwiedz
• Czechy / liczba wystąpień: 1 / źródło: http://www.kdejsme.cz/

Nazwisko najczęstsze na tzw. ścianie wschodniej (Biała Podlaska, Lublin, Zamość) i na Górnym Śląsku. Poza granicami Polski w formie adaptacji graficznej Niedzwiedz (bez znaków diakrytycznych).

• K. Rymut, Nazwiska Polaków. Słownik historyczno-etymologiczny / rok: 1999/ tom: II
• Antroponimia Polski od XVI do końca XVIII wieku / rok: 2011/ tom: III
• Słownik staropolskich nazw osobowych / rok: 1971/ tom: III