BANAŚ

forma żeńska równa formalnie męskiej: Banaś

forma żeńska z sufiksem –owa, -ina/-yna: Banasiowa

forma żeńska z sufiksem –ówna, -anka: Banasiówna, Banasianka, Banasionka (gwarowe)

komentarz: Formant -owa tworzy nazwiska odmężowskie, zaś formant -ówna odojcowskie. Obecnie nazwiska w takim kształcie kobiety używają zwyczajowo. Natomiast nazwiska odojcowskie z formantem -anka, -onka znane są w języku mówionym.

• Banaś 1569 AntrP I 217
• Banasiowa 1616-1620 AntrP I 217
• Banaś 1656 RymNPol I 18
• Banasionka 1768 AntrP I 217
• Rosalie Banas, Prosków 1879 NOpol 113

• od wyrazu pospolitego
• od nazwy własnej
  • odimienne
    Ban-aś, starop. Ban-asz (skrócenie od im. chrześcijańskiego Benedykt, gw. Banadykt, od im. Benedictus, por. łac. benedictus 'błogosławiony', por. NCh)

• derywowane
• z sufiksem
  Ban-aś

Banas, Banasz

Spółgłoska palatalna -ś w sufiksie deminutywnym -aś (Banaś) może być kontynuantą wcześniejszego - sz (czasami -ch, np. Banach). Stąd powstało wiele nazw osobowych o identycznej podstawie, różniących się tylko wygłosowym -ś i -sz (Banaś, Banasz). Banas to odmianka graficzna powstała być może pod wpływem grafii niemieckiej.

• USA / liczba wystąpień: 2977 / źródło: http://www.britishsurnames.co.uk/
• Niemcy / liczba wystąpień: 2528 / źródło: http://legacy.stoepel.net/en/Default.aspx
• Słowacja / liczba wystąpień: 246 / źródło: http://slovniky.korpus.sk/
• Australia / liczba wystąpień: 41 / źródło: http://www.britishsurnames.co.uk/
• Norwegia / liczba wystąpień: 41 / źródło: http://www.ssb.no/navn
• Szwecja / liczba wystąpień: 32 / źródło: http://www.scb.se/Pages/NameSearch____259432.aspx
• Hiszpania / liczba wystąpień: 21 / źródło: http://www.ine.es/apellidos/formGeneral.do?vista=4
• Czechy / liczba wystąpień: 18 / źródło: http://www.kdejsme.cz/
• Belgia / liczba wystąpień: 13 / źródło: www.familienaam.be
• Szwajcaria / liczba wystąpień: 10 / źródło: http://www.verwandt.ch
• Holandia / liczba wystąpień: 9 / źródło: http://www.cbgfamilienamen.nl/nfb/
• Dania / liczba wystąpień: 8 / źródło: http://www.danskernesnavne.navneforskning.ku.dk/personnavne.asp
• Włochy / liczba wystąpień: 4 / źródło: http://www.gens.info/italia/it/turismo-viaggi-e-tradizioni-italia#.U_RdCCdpfOA

Ze względu na pomijanie znaków diakrytycznych do j. niemieckiego może być przejęte jako Banas, Bannas, Banasch, Bannasch. Mogą one jednakże oddawać też nazwisko Banasz.

• por. ISD: Benedict

• K. Rymut, Nazwiska Polaków. Słownik historyczno-etymologiczny / rok: 1999/ tom: I
• Antroponimia Polski od XVI do końca XVIII wieku / rok: 2007/ tom: I
• D. Lech, Nazwy osobowe dziewiętnastowiecznych mieszkańców Opola / rok: 2004