BERNAT

Ogólna liczba: 4817

Kobiety: 2446

Mężczyźni: 2371

Ranga: 971

Województwa
  1. LUBELSKIE / 767
  2. MAZOWIECKIE / 585
  3. ŚWIĘTOKRZYSKIE / 566
  4. ŚLĄSKIE / 431
  5. DOLNOŚLĄSKIE / 381
  6. WIELKOPOLSKIE / 345
  7. PODKARPACKIE / 338
  8. ŁÓDZKIE / 300
  9. ZACHODNIOPOMORSKIE / 241
  10. MAŁOPOLSKIE / 218
  11. LUBUSKIE / 156
  12. POMORSKIE / 129
  13. KUJAWSKO-POMORSKIE / 124
  14. OPOLSKIE / 115
  15. WARMIŃSKO-MAZURSKIE / 101
  16. PODLASKIE / 20
Powiaty:
  1. PUŁAWSKI / 325
  2. KIELECKI / 165
  3. M.ST.WARSZAWA / 165
  4. RADOM / 156
  5. ŁÓDŹ / 98
  6. POZNAŃ / 95
  7. LUBLIN / 91
  8. TOMASZOWSKI / 77
  9. KRAŚNICKI / 75
  10. WROCŁAW / 70
  11. NYSKI / 63
  12. MIELECKI / 62
  13. KIELCE / 61
  14. TARNOBRZESKI / 58
  15. POZNAŃSKI / 56
  16. SKARŻYSKI / 56
Gminy:
  1. PUŁAWY / 191
  2. M. RADOM / 156
  3. ŻYRZYN / 100
  4. M. LUBLIN / 91
  5. M. KIELCE / 61
  6. M. SZCZECIN / 54
  7. M. CZĘSTOCHOWA / 46
  8. STĄPORKÓW / 44
  9. ŁOPUSZNO / 42
  10. M. SOSNOWIEC / 42
  11. ANNOPOL / 42
  12. CZARNA / 38
  13. BARANÓW SANDOMIERSKI / 38
  14. BOLESŁAW / 37
  15. MIELEC / 36
  16. ŁÓDŹ-POLESIE / 34

forma żeńska równa formalnie męskiej: Bernat

forma żeńska z sufiksem –owa, -ina/-yna: Bernatowa

forma żeńska z sufiksem –ówna, -anka: Bernatówna

inne: Bernatka

komentarz: Formant -owa tworzy nazwiska odmężowskie, zaś formant -ówna odojcowskie. Obecnie nazwiska w takim kształcie kobiety używają zwyczajowo. Natomiast nazwiska odmężowskie z formantem -ka znane są w języku mówionym.

  • Bernat 1514 RymNPol I 29
  • Bernat 1528, XVII AntrP I 228
  • Bernatowa 1656 AntrP I 228
  • Bernatka 1682 AntrP I 228
  • bapt. Annam Catherinam Caroli Bernat 1753 NZłot I 57
  • Catharina Bernad 1877 NOpol 116

  • od nazwy własnej
    • odimienne
      Bernat, od n. os. Bernat. Jest to adaptacja im. chrześcijańskiego poch. niemieckiego Bernhard (: stwniem. bëro 'niedźwiedź' i hart 'silny, krzepki, dzielny'), por. NCh, NG . Imię znane w Polsce od XII wieku, także w postaci Biernat (por.).

  • niederywowane
    • Bernat

Biernat (zob.), Bernad, Biernad, Birnat, Bernart, Barnard, Barnat, Bernhard

Warianty nazwiska odpowiadają różnym fonetycznym odmiankom adaptacji i stopniom polonizacji podstawowego imienia. Najczęstsza jest forma Biernat (zob.).

Wśród nazwisk motywowanych przez imiona staropolskie i chrześcijańskie wyróżnić można dwie podstawowe grupy: 1) formalnie równe pełnym lub skróconym, zdrobniałym formom imion, 2) powstałe od różnych imion w drodze derywacji słowotwórczej lub paradygmatycznej. Często nie można jednoznacznie stwierdzić czy mamy do czynienia z transonimizacją (przejściem z kategorii imion do kategorii nazwisk) czy z utworzeniem nazwiska w drodze derywacji. Podstawami tego typu nazwisk są najczęściej pełne i zdrobniałe imiona chrześcijańskie, rzadziej pełne lub skrócone imiona staropolskie. Nazwiska odimienne wywodzą się z deskrypcji opisowych mówiących o stosunku dwóch osób do siebie lub o charakterystyce konkretnej osoby. Pierwsze, tzw. patronimiczne, w drodze rozwoju doprowadziły do powstania konstrukcji syntetycznych z sufiksami –icz, -owicz, -ewicz, później też –ak, -an, -czyk i innymi sufiksami z podstawowym –k-, wyrażającymi relację ojciec-syn. Nazwiska te uległy stabilizacji w XVII-XVIII w. i potocznie kojarzone są z nazwiskami mieszczan (w tej grupie społecznej występowały najczęściej). Drugie wywodzą się z deskrypcji imię + imię, przy czym imię występujące na drugim miejscu stawało się potencjalnym nazwiskiem niezależnie od tego, czy pełniło pierwotnie funkcję drugiego imienia, patronimu czy zdrobniałej, spieszczonej formy pełnego imienia.

  • K. Rymut, Nazwiska Polaków. Słownik historyczno-etymologiczny / rok: 1999/ tom: I
  • D. Lech, Nazwy osobowe dziewiętnastowiecznych mieszkańców Opola / rok: 2004
  • L. B. Sudakiewicz, Słownik nazwisk mieszkańców Ziemi Złotowskiej / rok: 2011/ tom: I