BIEL

Ogólna liczba: 4785

Kobiety: 2384

Mężczyźni: 2401

Ranga: 981

Województwa
  1. MAŁOPOLSKIE / 2282
  2. ŚLĄSKIE / 814
  3. DOLNOŚLĄSKIE / 440
  4. PODKARPACKIE / 252
  5. WIELKOPOLSKIE / 154
  6. ŚWIĘTOKRZYSKIE / 127
  7. ZACHODNIOPOMORSKIE / 119
  8. MAZOWIECKIE / 109
  9. OPOLSKIE / 107
  10. KUJAWSKO-POMORSKIE / 92
  11. LUBUSKIE / 90
  12. ŁÓDZKIE / 69
  13. POMORSKIE / 55
  14. WARMIŃSKO-MAZURSKIE / 36
  15. LUBELSKIE / 22
  16. PODLASKIE / 17
Powiaty:
  1. NOWOSĄDECKI / 434
  2. KRAKÓW / 403
  3. BRZESKI / 219
  4. NOWOTARSKI / 194
  5. ŻYWIECKI / 136
  6. CHRZANOWSKI / 119
  7. WADOWICKI / 115
  8. LIMANOWSKI / 107
  9. TARNOWSKI / 100
  10. MYŚLENICKI / 89
  11. NOWY SĄCZ / 86
  12. KRAKOWSKI / 80
  13. ZĄBKOWICKI / 78
  14. OSTRZESZOWSKI / 78
  15. JASIELSKI / 73
  16. BOCHEŃSKI / 72
Gminy:
  1. M. KRAKÓW / 403
  2. ŁĄCKO / 205
  3. BRZESKO / 165
  4. ŻYWIEC / 118
  5. M. NOWY SĄCZ / 86
  6. STARY SĄCZ / 73
  7. M. TARNÓW / 69
  8. GRABÓW NAD PROSNĄ / 67
  9. M. CZĘSTOCHOWA / 67
  10. JABŁONKA / 62
  11. M. SZCZECIN / 56
  12. M. JAWORZNO / 54
  13. MYŚLENICE / 53
  14. JASŁO / 52
  15. ALWERNIA / 49
  16. KAZIMIERZA WIELKA / 47

forma żeńska równa formalnie męskiej: Biel

forma żeńska z sufiksem –owa, -ina/-yna: Bielowa

forma żeńska z sufiksem –ówna, -anka: Bielówna

komentarz: Formant -owa tworzy nazwiska odmężowskie, zaś formant -ówna odojcowskie. Obecnie nazwiska w takim kształcie kobiety używają zwyczajowo.

  • Biel 1396 RymNPol I 32
  • Elizabeth, Stanislai Relicta dicti Beel de Kazimiria 1396 SSNO I 141
  • Present(e) Henricko Bel ... caninic(o) ... Gneznensis eclessie 1404 SSNO I 141
  • Strenuus Petrus de Chelm, Byel, subcamerarius Welunensis de clonodio (!) Ostoya 1414 SSNO I 141
  • Biel 1509, XVII, XVIII AntrP I 232
  • Bielowa 1618 AntrP I 233
  • Gertruda Biel 1866 GórPow 26

  • od wyrazu pospolitego
    • przezwiskowe
      Biel, od ap. biel, bil o wielu znaczeniach, przedmioty o białej barwie (m. in. mąka pszenna; biały tłuszcz, słonina niesolona, także: biały barwnik; biała szata ) Sstp, SXVI, tu zapewne określenie człowieka o białych włosach lub bladej cerze, por. NAp 'mąka pszenna; też tłuszcz niesolony', inne znaczenia: 'błoto, bagno; bielidło' Sstp.

  • niederywowane
  • Biel

zob. Bil

Wariant Bil ze zwężeniem samogłoski e (-e- > -i-) przed spółgłoską półotwartą l.

Nazwiska motywowane przezwiskami charakteryzującymi stanowią najliczniejszą grupę polskich nazwisk. W funkcji przezwiska, później spetryfikowanego w nazwisko, mógł wystąpić niemal każdy wyraz pospolity mający samodzielne znaczenie. Mogła tu działać kreacja metaforyczna, metonimiczna, za pomocą epitetu oraz charakterystyki poprzez zawód, stanowisko, pełnioną funkcję. Współczesne nazwiska odapelatywne od charakteryzujących przezwisk różnią się brakiem ekspresywności. Są one jednak dowodem na stosunki międzyludzkie, obserwację świata zewnętrznego i innych ludzi. Podstawę nominacji stanowiło porównanie człowieka do zwierząt, roślin, przedmiotów oraz charakterystyka odnosząca się do cech fizycznych, wyglądu, zachowania nazywanego. Wykorzystywane w tym procesie były apelatywy rzeczownikowe i przymiotnikowe najczęściej o negatywnym znaczeniu desygnacyjnym lub konotacyjnym, rzadziej – o znaczeniu pozytywnym. Są wśród tego typu nazwisk takie, które są formalnie równe wyrazom pospolitym – tworzone są w drodze onimizacji na płaszczyźnie przezwisk i przenoszone do kategorii nazwisk. Są też twory derywowane sufiksalnie oraz derywaty paradygmatyczne. Nie zawsze możliwe jest ustalenie podstawy i formantu – nazwiska mogą być wieloznaczne semantycznie i strukturalnie. Do tej grupy należą też nazwiska wskazujące na wykonywany zawód, stanowisko, godność, pełnioną funkcję. Od nazwisk od charakteryzujących przezwisk różni je brak przezwiskowości i ekspresji – tu odwoływano się bezpośrednio do znaczenia motywującego leksemu. Mamy więc przejście od deskrypcji określonej niepełnej do nazwiska, czyli np. ktoś był kowalem i nazywa się Kowal. Stawia to takie nazwiska w strefie przejściowej między apelatywem a nazwą własną. Proces ich powstawania opierał się na deskrypcji lub metonimii. Stosunkowo późno przezwiska charakteryzujące uległy petryfikacji w nazwiska. Przyjmuje się, ze dokonało się to najwcześniej w XVIII wieku. Stereotypowo nazwiska te nazywa się chłopskimi, gdyż najliczniej występowały w tej dawnej warstwie społecznej. W innych warstwach społecznych często podlegały „ulepszaniu” przez dodanie sufiksu –ski (i jego rozszerzeń) lub –icz (i jego rozszerzeń).

  • K. Rymut, Nazwiska Polaków. Słownik historyczno-etymologiczny / rok: 1999/ tom: I
  • Słownik staropolskich nazw osobowych / rok: 1965/ tom: I
  • Górnowicz, H., Słownuk nazwisk mieszkańców Powiśla Gdańskiego / rok: 1992