BROŻEK

forma żeńska równa formalnie męskiej: Brożek

forma żeńska z sufiksem –owa, -ina/-yna: Brożkowa

forma żeńska z sufiksem –ówna, -anka: Brożkówna

komentarz: Formant -owa tworzy nazwiska odmężowskie, zaś formant -ówna odojcowskie. Obecnie nazwiska w takim kształcie kobiety używają zwyczajowo.

• Present(e) ... Bernardo, vexilifero (Lanciciensi), dicto Brozek 1335 SSNO I 255
• Nicolaus Broszek 1400 SSNO I 255
• Broschek de Strupyechowo 1470 SSNO I 255
• chłop Casper Brozek 1510 GórPow 35
• Brożek 1585, XVII, XVIII AntrP I 249
• Brożkowa 1655 AntrP I 249
• Christoff Broschke 1729 GórPow 35
• Broschek, Broseck, Brosek XIX RoNŚ I 88
• Brożek XX RymNPol I 4
• Brożek, Brozek, Broschek, Brosek XX RoNŚ I 88

• od wyrazu pospolitego
  • przezwiskowe
    Brożek, od ap. brożek, deminutivum od bróg 'sterta, stos' SXVI
• od nazwy własnej
  • odimienne
    lub Broż-ek, od im. chrześcijańskiego poch. greckiego Ambroży, łac. Ambrosius, z grec. άμβρόσιος 'boski', ICh .

• derywowane
• z sufiksem
  Broż-ek < n. os. Broż; suf. -ek w funkcji patronimicznej (odojcowskiej) lub deminutywnej
• niederywowane
lub Brożek < ap. brożek

Broscheck, Brosek, Brozek, Zbrożek

Warianty Broscheck, Brosek (potwierdzone wyłącznie historycznie) to graficzne zniemczenia nazwiska. Odmianka Brozek dowodzi wymowy zmazurzonej, Zbrożek - forma z wtórnym Z- początkowym

• Czechy / liczba wystąpień: 1234 / źródło: https://www.kdejsme.cz/prijmeni/Bro%C5%BEek/hustota/
• USA / liczba wystąpień: 855 / źródło: http://britishsurnames.co.uk/surname/brozek/stats
• Niemcy / liczba wystąpień: 336 / źródło: http://legacy.stoepel.net/en/Default.aspx
• Francja / liczba wystąpień: 325 / źródło: http://www.journaldesfemmes.com/nom-de-famille/nom/32727/brozek.shtml
• Słowacja / liczba wystąpień: 56 / źródło: http://slovniky.juls.savba.sk/?w=brozek&s=exact&c=Y63e&d=priezviska&ie=utf-8&oe=utf-8#
• Szwajcaria / liczba wystąpień: 32 / źródło: http://www.verwandt.ch/
• Dania / liczba wystąpień: 27 / źródło: http://www.danskernesnavne.navneforskning.ku.dk/personnavne.asp
• Norwegia / liczba wystąpień: 23 / źródło: http://www.ssb.no/navn
• Australia / liczba wystąpień: 22 / źródło: http://britishsurnames.co.uk/surname/brozek/stats
• Szwecja / liczba wystąpień: 12 / źródło: https://www.scb.se/en/finding-statistics/sverige-i-siffror/namesearch/Search/?nameSearchInput=Brozek
• Belgia / liczba wystąpień: 11 / źródło: https://familienaam.be/Brozek
• Holandia / liczba wystąpień: 10 / źródło: http://www.cbgfamilienamen.nl/nfb/detail_naam.php?gba_naam=Brozek&nfd_naam=Brozek&info=aantal+en+verspreiding&operator=eq&taal=
• Hiszpania / liczba wystąpień: 6 / źródło: http://www.ine.es/apellidos/formGeneral.do?vista=4

Wśród nazwisk motywowanych przez imiona staropolskie i chrześcijańskie wyróżnić można dwie podstawowe grupy: 1) formalnie równe pełnym lub skróconym, zdrobniałym formom imion, 2) powstałe od różnych imion w drodze derywacji słowotwórczej lub paradygmatycznej. Często nie można jednoznacznie stwierdzić czy mamy do czynienia z transonimizacją (przejściem z kategorii imion do kategorii nazwisk) czy z utworzeniem nazwiska w drodze derywacji. Podstawami tego typu nazwisk są najczęściej pełne i zdrobniałe imiona chrześcijańskie, rzadziej pełne lub skrócone imiona staropolskie. Nazwiska odimienne wywodzą się z deskrypcji opisowych mówiących o stosunku dwóch osób do siebie lub o charakterystyce konkretnej osoby. Pierwsze, tzw. patronimiczne, w drodze rozwoju doprowadziły do powstania konstrukcji syntetycznych z sufiksami –icz, -owicz, -ewicz, później też –ak, -an, -czyk i innymi sufiksami z podstawowym –k-, wyrażającymi relację ojciec-syn. Nazwiska te uległy stabilizacji w XVII-XVIII w. i potocznie kojarzone są z nazwiskami mieszczan (w tej grupie społecznej występowały najczęściej). Drugie wywodzą się z deskrypcji imię + imię, przy czym imię występujące na drugim miejscu stawało się potencjalnym nazwiskiem niezależnie od tego, czy pełniło pierwotnie funkcję drugiego imienia, patronimu czy zdrobniałej, spieszczonej formy pełnego imienia. O nazwiskach motywowanych przez apelatyw zob. Babiarz. Poza granicami Polskie w formie Brozek (bez znaku diakrytycznego), Broschek (polskie ż = sch)

• por. ISD: Broschek
• por. ISD: Brozek

• K. Rymut, Nazwiska Polaków. Słownik historyczno-etymologiczny / rok: 1999/ tom: I
• Słownik staropolskich nazw osobowych / rok: 1965/ tom: I
• Górnowicz, H., Słownuk nazwisk mieszkańców Powiśla Gdańskiego / rok: 1992
• S. Rospond, Słownik nazwisk śląskich / rok: 1967/ tom: I