IWAN

forma żeńska równa formalnie męskiej: Iwan

forma żeńska z sufiksem –owa, -ina/-yna: Iwanowa

forma żeńska z sufiksem –ówna, -anka: Iwanówna

inne: Iwanka

komentarz: Formant -owa tworzy nazwiska odmężowskie, zaś formant -ówna odojcowskie. Obecnie nazwiska w takim kształcie kobiety używają zwyczajowo. Natomiast nazwiska odmężowskie z formantem -ka znane są w języku mówionym.

• Ywan de Rosnowo 1366 SSNO II 355
• Gywan de Sobotka 1399 SSNO II 355
• (fem.) Erga nobilem dominam Climkam Gyfanowa 1434 SSNO II 359
• Johannes Iwan 1441 GóSan 145
• Kmetones Nyestor, Stepan, Iwanowa, Ogorzalkova 1492 SSNO II 359
• Iwan 1576, XVII AntrP II 89
• Iwanówna 1593 AntrP II 90
• Janna Iwanka 1796 NZłot I 201
• Iwan 1884 GórPow 86

• od nazwy własnej
  • odimienne
    Iwan, od im. Iwan, wschodniosłow. wersja im. Jan (: hebr. Jeho-hanan 'Jahwe jest łaskawy'), łac. Iohannes, niem. Johann, Hans, ICh

• niederywowane
Iwan

• Słowacja / liczba wystąpień: 2253 / źródło: https://slovnik.juls.savba.sk/?w=ivan&c=98e4&d=priezviska
• Niemcy / liczba wystąpień: 1149 / źródło: http://legacy.stoepel.net/en/Default.aspx
• USA / liczba wystąpień: 427 / źródło: http://www.britishsurnames.co.uk
• Hiszpania / liczba wystąpień: 26 / źródło: http://www.ine.es/apellidos/formGeneral.do?vista=4
• Francja / liczba wystąpień: 19 / źródło: http://www.geopatronyme.com/cgi-bin/carte/nomcarte.cgi?nom
• Norwegia / liczba wystąpień: 19 / źródło: http://www.ssb.no/navn
• Dania / liczba wystąpień: 14 / źródło: http://www.danskernesnavne.navneforskning.ku.dk/personnavne.asp
• Australia / liczba wystąpień: 13 / źródło: http://www.britishsurnames.co.uk
• Szwecja / liczba wystąpień: 13 / źródło: https://www.scb.se/en/finding-statistics/sverige-i-siffror/namesearch/Search/?nameSearchInput=Iwan
• Holandia / liczba wystąpień: 9 / źródło: http://www.cbgfamilienamen.nl
• Szwajcaria / liczba wystąpień: 5 / źródło: http://www.verwandt.ch/

Wśród nazwisk motywowanych przez imiona staropolskie i chrześcijańskie wyróżnić można dwie podstawowe grupy: 1) formalnie równe pełnym lub skróconym, zdrobniałym formom imion, 2) powstałe od różnych imion w drodze derywacji słowotwórczej lub paradygmatycznej. Często nie można jednoznacznie stwierdzić czy mamy do czynienia z transonimizacją (przejściem z kategorii imion do kategorii nazwisk) czy z utworzeniem nazwiska w drodze derywacji. Podstawami tego typu nazwisk są najczęściej pełne i zdrobniałe imiona chrześcijańskie, rzadziej pełne lub skrócone imiona staropolskie. Nazwiska odimienne wywodzą się z deskrypcji opisowych mówiących o stosunku dwóch osób do siebie lub o charakterystyce konkretnej osoby. Pierwsze, tzw. patronimiczne, w drodze rozwoju doprowadziły do powstania konstrukcji syntetycznych z sufiksami –icz, -owicz, -ewicz, później też –ak, -an, -czyk i innymi sufiksami z podstawowym –k-, wyrażającymi relację ojciec-syn. Nazwiska te uległy stabilizacji w XVII-XVIII w. i potocznie kojarzone są z nazwiskami mieszczan (w tej grupie społecznej występowały najczęściej). Drugie wywodzą się z deskrypcji imię + imię, przy czym imię występujące na drugim miejscu stawało się potencjalnym nazwiskiem niezależnie od tego, czy pełniło pierwotnie funkcję drugiego imienia, patronimu czy zdrobniałej, spieszczonej formy pełnego imienia.

• ISD: Ivan
• por. też DMNES John

• Górnowicz, H., Słownuk nazwisk mieszkańców Powiśla Gdańskiego / rok: 1992
• Słownik staropolskich nazw osobowych / rok: 1968/ tom: II
• H. Górny, Nazwiska mieszkańców wybranych miejscowości dawnej ziemi sanockiej w świetle interferencji etniczno-językowej (XV-XIX w.) / rok: 2004
• L. B. Sudakiewicz, Słownik nazwisk mieszkańców Ziemi Złotowskiej / rok: 2011/ tom: I