LACH

forma żeńska równa formalnie męskiej: Lach

forma żeńska z sufiksem –owa, -ina/-yna: Lachowa

forma żeńska z sufiksem –ówna, -anka: Lachówna

inne: Lachówka

komentarz: Formant -owa tworzy nazwiska odmężowskie, zaś formant -ówna odojcowskie. Obecnie nazwiska w takim kształcie kobiety używają zwyczajowo. Nazwiska odmężowskie z formantem -ówka znane są w języku mówionym.

• Stanislaus Lyach, ciuis Lompzensis (!) 1428 SSNO III 220
• Lach // Łach 1507, XVII, XVIII AntrP II 344
• Lachowa // Łachowa 1577 AntrP II 344
• Lachówka // Łachówka (fem.) 1639 AntrP II 344
• Laboriosi Joannes Lach 1666 NBrań 265
• Bartolomus Loch, szewc 1882 NOpol 175

• od wyrazu pospolitego
  • przezwiskowe
    Lach, nazwisko o możliwych wielu motywacjach, np. od ap. lach 'katolik', też 'gąszcz zarosły leszczyną' SW, lub gw. lach 'nazwa człowieka z nizin, nadawana przez górali' MSGP
• od nazwy własnej
  • odetniczne
    lub od n. etn. Lach 'Polak' NEtn, nazwa używana przez Słowian wschodnich; wtórnie Lach 'katolik'. Pierwotnie była to zapewne nazwa plemienna Lędzanie (: psł. *lęd-, por. lęda 'pole nieuprawne').
• pochodzenia obcego
  Nie można wykluczyć pochodzenia od niem. n. os. Lach, ta od niem. Laach, Lach, Lache

• niederywowane
Lach < n. etn. Lach lub od ap. lach

• Niemcy / liczba wystąpień: 2360 / źródło: http://legacy.stoepel.net/en/Default.aspx
• USA / liczba wystąpień: 2345 / źródło: http://www.britishsurnames.co.uk/
• Francja / liczba wystąpień: 720 / źródło: http://www.journaldesfemmes.com/nom-de-famille/
• Słowacja / liczba wystąpień: 292 / źródło: https://slovnik.juls.savba.sk/?w=lach&s=exact&c=N525&cs=&d=priezviska#
• Czechy / liczba wystąpień: 197 / źródło: http://www.kdejsme.cz/
• Australia / liczba wystąpień: 82 / źródło: http://www.britishsurnames.co.uk/
• Szwecja / liczba wystąpień: 58 / źródło: https://www.scb.se/en/finding-statistics/sverige-i-siffror/namesearch/Search/?nameSearchInput=Lach
• Hiszpania / liczba wystąpień: 41 / źródło: http://www.ine.es/apellidos/formGeneral.do?vista=4
• Norwegia / liczba wystąpień: 37 / źródło: https://www.ssb.no/
• Belgia / liczba wystąpień: 37 / źródło: www.familienaam.be
• Szwajcaria / liczba wystąpień: 32 / źródło: http://www.verwandt.ch/
• Włochy / liczba wystąpień: 28 / źródło: http://www.gens.info/italia/it/turismo-viaggi-e-tradizioni-italia#.U_RdCCdpfOA
• Wielka Brytania / liczba wystąpień: 24 / źródło: http://www.britishsurnames.co.uk/
• Holandia / liczba wystąpień: 10 / źródło: http://www.meertens.knaw.nl/nfd/
• Dania / liczba wystąpień: 8 / źródło: http://www.danskernesnavne.navneforskning.ku.dk/

• DFD: Lach

• Antroponimia Polski od XVI do końca XVIII wieku / rok: 2009/ tom: II
• Słownik staropolskich nazw osobowych / rok: 1971/ tom: III
• D. Lech, Nazwy osobowe dziewiętnastowiecznych mieszkańców Opola / rok: 2004
• P. Złotkowski, Antroponimia historyczna mieszczan i chłopów Brańska i okolic w ujęciu statycznym i dynamicznym / rok: 2017