PIĘTA

Ogólna liczba: 4929

Kobiety: 2474

Mężczyźni: 2455

Ranga: 939

Województwa
  1. PODKARPACKIE / 968
  2. ŚWIĘTOKRZYSKIE / 617
  3. MAŁOPOLSKIE / 563
  4. WIELKOPOLSKIE / 525
  5. ŚLĄSKIE / 523
  6. DOLNOŚLĄSKIE / 328
  7. MAZOWIECKIE / 316
  8. ŁÓDZKIE / 311
  9. KUJAWSKO-POMORSKIE / 176
  10. POMORSKIE / 161
  11. ZACHODNIOPOMORSKIE / 154
  12. LUBUSKIE / 104
  13. LUBELSKIE / 99
  14. WARMIŃSKO-MAZURSKIE / 44
  15. OPOLSKIE / 40
  16. / 1
Powiaty:
  1. KIELECKI / 224
  2. RZESZOWSKI / 189
  3. KIELCE / 165
  4. JASIELSKI / 165
  5. RZESZÓW / 165
  6. POZNAŃ / 163
  7. ROPCZYCKO-SĘDZISZOWSKI / 133
  8. KRAKÓW / 119
  9. OLKUSKI / 118
  10. M.ST.WARSZAWA / 111
  11. POZNAŃSKI / 101
  12. ŁÓDŹ / 94
  13. SOSNOWIEC / 93
  14. ŁOWICKI / 83
  15. BRZESKI / 77
  16. TARNOBRZEG / 73
Gminy:
  1. M. KIELCE / 165
  2. M. RZESZÓW / 165
  3. ŚWILCZA / 132
  4. M. KRAKÓW / 119
  5. JASŁO / 101
  6. M. SOSNOWIEC / 93
  7. M. TARNOBRZEG / 73
  8. STRAWCZYN / 70
  9. ROPCZYCE / 64
  10. NOWY TOMYŚL / 56
  11. ŁOPUSZNO / 52
  12. PIEKOSZÓW / 52
  13. POZNAŃ-STARE MIASTO / 52
  14. GRĘBÓW / 51
  15. GRODZISK WIELKOPOLSKI / 50
  16. SŁAWKÓW / 49

forma żeńska równa formalnie męskiej: Pięta

forma żeńska z sufiksem –owa, -ina/-yna: Pięcina

forma żeńska z sufiksem –ówna, -anka: Pięcianka

komentarz: Formant -ina tworzy nazwiska odmężowskie, zaś formant -anka odojcowskie. Obecnie nazwiska w takim kształcie znane są w języku mówionym.

  • Pięta, Pienta RymNPol II 237
  • Swantoslaus, subvenator Poznaniensis dictus Pantha 1352 SSNO IV 250
  • Testis ... Przibislaus Pøntha de clenodio ... Novini 1393 SSNO IV 250
  • Test(is) ... Mathias Pyantha de Prziborowe 1402 SSNO IV 250
  • Pięta, Pienta 1526 AntrP III 367
  • Pięcina 1602 AntrP III 367
  • Pięta, Pienta XVIII AntrP III 367

  • od wyrazu pospolitego
    • przezwiskowe
      Pięta, od ap. pięta 'tylna część stopy' Sstp, na określenie kogoś o charakterystycznej pięcie.

  • niederywowane
  • Pięta

Pienta

Wariant Pienta odpowiada graficznie wymowie nazwiska. Wariant ten ma 80 nosicieli, najliczniej notowany w woj. podkarpackim

Nazwiska motywowane przezwiskami charakteryzującymi stanowią najliczniejszą grupę polskich nazwisk. W funkcji przezwiska, później spetryfikowanego w nazwisko, mógł wystąpić niemal każdy wyraz pospolity mający samodzielne znaczenie. Mogła tu działać kreacja metaforyczna, metonimiczna, za pomocą epitetu oraz charakterystyki poprzez zawód, stanowisko, pełnioną funkcję. Współczesne nazwiska odapelatywne od charakteryzujących przezwisk różnią się brakiem ekspresywności. Są one jednak dowodem na stosunki międzyludzkie, obserwację świata zewnętrznego i innych ludzi. Podstawę nominacji stanowiło porównanie człowieka do zwierząt, roślin, przedmiotów oraz charakterystyka odnosząca się do cech fizycznych, wyglądu, zachowania nazywanego. Wykorzystywane w tym procesie były apelatywy rzeczownikowe i przymiotnikowe najczęściej o negatywnym znaczeniu desygnacyjnym lub konotacyjnym, rzadziej – o znaczeniu pozytywnym. Są wśród tego typu nazwisk takie, które są formalnie równe wyrazom pospolitym – tworzone są w drodze onimizacji na płaszczyźnie przezwisk i przenoszone do kategorii nazwisk. Są też twory derywowane sufiksalnie oraz derywaty paradygmatyczne. Nie zawsze możliwe jest ustalenie podstawy i formantu – nazwiska mogą być wieloznaczne semantycznie i strukturalnie. Do tej grupy należą też nazwiska wskazujące na wykonywany zawód, stanowisko, godność, pełnioną funkcję. Od nazwisk od charakteryzujących przezwisk różni je brak przezwiskowości i ekspresji – tu odwoływano się bezpośrednio do znaczenia motywującego leksemu. Mamy więc przejście od deskrypcji określonej niepełnej do nazwiska, czyli np. ktoś był kowalem i nazywa się Kowal. Stawia to takie nazwiska w strefie przejściowej między apelatywem a nazwą własną. Proces ich powstawania opierał się na deskrypcji lub metonimii. Stosunkowo późno przezwiska charakteryzujące uległy petryfikacji w nazwiska. Przyjmuje się, ze dokonało się to najwcześniej w XVIII wieku. Stereotypowo nazwiska te nazywa się chłopskimi, gdyż najliczniej występowały w tej dawnej warstwie społecznej. W innych warstwach społecznych często podlegały „ulepszaniu” przez dodanie sufiksu –ski (i jego rozszerzeń) lub –icz (i jego rozszerzeń). Poza granicami Polski w formie adaptacji graficznej Pieta (bez znaku diakrytycznego), Pienta (oddanie wymowy nazwiska).

  • Antroponimia Polski od XVI do końca XVIII wieku / rok: 2011/ tom: III
  • Słownik staropolskich nazw osobowych / rok: 1974/ tom: IV
  • K. Rymut, Nazwiska Polaków. Słownik historyczno-etymologiczny / rok: 2001/ tom: II