SZMIDT

forma żeńska równa formalnie męskiej: Szmidt

forma żeńska z sufiksem –owa, -ina/-yna: Szmidtowa

forma żeńska z sufiksem –ówna, -anka: Szmidtówna

komentarz: Formant -owa tworzy nazwiska odmężowskie, zaś formant -ówna odojcowskie. Obecnie nazwiska w takim kształcie kobiety używają zwyczajowo.

• Szmidt, Szmid, Szmyd, Szmydt, Schmidt, Schmid, Schmidt, Schmyd, Schmydt RymNPol I 544-545
• Petir Smyt (in der Stadt Ratibor) 1381 SSNO V 313
• In suburbio Jaczimirz ... Nikel Smith 1481 SSNO V 313
• Palatinatus Pomeranensis ... Hinrichswaldt ... Nobilis Matthias Schmit 1570 AntrP V 62
• Krzysztof Schmidt (z Bytomia) 1645 AntrP V 62
• Famatus Martinus Czechucki, olim famati Ioannis Czechucki, civis mercatoris Leopoliensis et Barbarae Smitowna ... filius 1696 AntrP V 62
• Sławetnego pana Andrzeja Szmidta, konwisarza, mieszczanina poznańskiego 1708 AntrP V 62
• Szmittowa cukierniczka (mieszczka poznańska) 1790 AntrP V 62
• Dominus Joannes Schmidt (de Zasanie) 1799 AntrP V 62
• Theodor, Georg, Franziska Schmidt 1888 NOles 107

• pochodzenia obcego
  Szmidt , od niem. n. os. Schmidt (: śrwniem. smit , smet 'kowal, rzemieślnik, wykonujący przedmioty z metalu' ), NGerm, Gottsch 519

• niederywowane
Szmidt

Szmid, Szmyd, Szmydt, Szmed, Szmied, Szmiedt, Szmit, Szmidt, Szmitt, Szmyt, Szmytt, Smid, Smidt, Smit, Smyt, Śmid, Śmit, Schmid, Schmidt, Schmyd, Schmydt, Schmit, Schmitt, Schmied, Schmiedt

Jak zazwyczaj w wypadku nazwisk pochodzenia obcego występuje bardzo dużo wariantów fonetycznych, graficznych (staropolska grafia nie pozwala na dokładne odróżnienie wariantów), w zależności od czasu przejęcia, stopnia przyswojenia i dialektu niemieckiego, z którego je zapożyczano (górno- lub dolnoniemiecki) i od gwary, do której je zapożyczono. Por. h. Schmidt.

• Francja / liczba wystąpień: 120 / źródło: http://www.journaldesfemmes.com/nom-de-famille
• Słowacja / liczba wystąpień: 101 / źródło: https://slovnik.juls.savba.sk/?w=smidt&c=9c90&d=priezviska
• Niemcy / liczba wystąpień: 48 / źródło: http://legacy.stoepel.net/en/Default.aspx
• Szwecja / liczba wystąpień: 27 / źródło: https://www.scb.se/en/finding-statistics/sverige-i-siffror/namesearch/Search/?nameSearchInput=Szmidt
• Australia / liczba wystąpień: 22 / źródło: http://www.britishsurnames.co.uk/
• Austria / liczba wystąpień: 15 / źródło: http://www.verwandt.at
• Norwegia / liczba wystąpień: 5 / źródło: http://www.ssb.no/navn
• Czechy / liczba wystąpień: 1 / źródło: https://www.kdejsme.cz/prijmeni/Szmidt/hustota/

Nazwisko najczęściej występuje na terenach o silnych wpływach niemieckich (d. zabór pruski), na Pomorzu (gdańskie, bydgoskie), w Wielkopolsce (poznańskie) i na Śląsku (katowickie). Na gruncie obcym jest prawdopodobnie najczęściej pożyczką z jęz. niemieckiego, a nie polskiego.

• DFD: Schmidt
• DFD: Szmidt
• ISD: Schmidt

• K. Rymut, Nazwiska Polaków. Słownik historyczno-etymologiczny / rok: 1999/ tom: I
• Słownik staropolskich nazw osobowych / rok: 1977/ tom: V